Marta Sokołowska “Proszę, niech zapanuje pokój”

[PL]

Marta Sokołowska – dramatopisarka, dramaturżka, prozaiczka. Laureatka Nagrody KML UNESCO, laureatka projektu Debiuty Prozą oraz konkursu Dramat! organizowanego przez Dwutygodnik i Teatr IMKA, dwukrotna finalistka konkursu poświęconego polskiej dramaturgii współczesnej Metafory Rzeczywistości. Autorka dystopii Imperium Dzieci (Biuro Literackie) oraz sztuk i słuchowisk: Reykjavik ’74, Holzwege, Kamionna. Opowieści rodzinne, Ryt, Pałac w Bożkowie, Księżna, javen saste i bahtałe, kopia paryskiego metra w kawałkach i in., które realizowano w teatrach m.in: TR Warszawa, Teatr im. Fredry w Gnieźnie; Teatr im. Horzycy w Toruniu, Teatr Polski w Poznaniu, Teatr Polski we Wrocławiu, Teatr im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie, Royal District Theatre w Tbilisi, Białoruski Wolny Teatr w Mińsku, Teatr Dramatyczny w Kaliningradzie, Krasnojarski Teatr Młodego Widza, Polskie Radio, Instytut Teatralny, Teatroteka, Wytwórnia Filmów Dokumentalnych i Fabularnych. Jej sztuki nagrodzono Grand Prix w Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Dramaturgicznej, Silver Remi na Międzynarodowym Festiwalu WorldFest Houston i in. Teksty Marty Sokołowskiej publikowano w pismach: Dialog. Miesięcznik Poświęcony Dramaturgii Współczesnej, dwutygodnik.com, LiteRacje, Chimera oraz tłumaczono na języki: angielski, rosyjski, ukraiński, niemiecki, białoruski i gruziński. Autorka scenariusza i reżyserka polsko-japońskiego filmu dokumentalnego zeno-san.

[EN]

Marta Sokołowska – playwright, dramatist, prose writer. Winner of the KML UNESCO Award, laureate of the Prose Debuts project and the Drama! organized by Dwutygodnik and IMKA Theater, two-time finalist of the competition devoted to Polish contemporary dramaturgy, Metafory Rzeczywistości. Author of the „Imperium dzieci” dystopia (Literary Bureau), also plays and radio plays: Reykjavik ’74, Holzwege, Kamionna. Opowieści rodzinne, Ryt, Pałac w Bożkowie, Księżna, javen saste i bahtałe, kopia paryskiego metra w kawałkach and others, which were held and produced in: TR Warszawa, Aleksander Fredro Theatre in Gniezno; Wilam Horzyca Theatre in Toruń, Polish Theatre in Poznań, Polish Theatre in Wrocław, Wanda Siemaszkowa Theatre in Rzeszów, Royal District Theater in Tbilisi, Belarusian Free Theater in Minsk, Dramatic Theater in Kaliningrad, Krasnoyarsk Young Audience Theater, Polish Radio, Theater Institute, Teatroteka, Documentary and Feature Film Studio.
Her plays were awarded the Grand Prix at the National Competition for the Presentation of Polish Dramatic Art, Silver Remi at the WorldFest Houston International Festival and others. Marta Sokołowska’s texts were published in the following magazines: Dialog. Miesięcznik Poświęcony Dramaturgii Współczesnej, dwutygodnik.com, LiteRacje, Chimera, and has been translated into English, Russian, Ukrainian, German, Belarusian and Georgian. She’s also a writer and director of the Polish-Japanese documentary „zeno-san”.

[RU]

Марта Соколовска – драматургиня, писательница. Лауреатка премии Юнеско (Краков – город литературы), лауреатка проекта «Дебюты прозой» и конкурса «Драма!», организованного порталом dwutygodnik.com и театром IMKA, двукратная финалистка конкурса современной польской драматургии «Метафоры реальности». Автор дистопии «Империя детей» (издательство Biuro Literackie), а также пьес и радиоспектаклей «Рейкьявик 74», «Хольцвеге», «Каменна», «Семейные истории», «Рыт», «Дворец в Божкове», «Княжна», javen saste i bahtale (рум. «Будьте здоровы и счастливы»), «Копия парижского метро в кусочках», которые ставились в таких театрах как ТР Варшава, Театр им. Фредры в Гнезне, Театр им. Хожицы в Торуне, Театр Польский в Познани, Театр Польский во Вроцлаве, Театр им. Ванды Семашковой в Жешове, Royal District Theatre в Тбилиси, Belarus Free Theatre в Минске, Драмтеатр в Калининграде, Красноярский театр юного зрителя, а также появились в Польском радио, Театральном институте и были частью цикла «Театротека» Студии документальных и художественных фильмов. Её пьесы получали Гран-при в Общепольском конкурсе на постановку польской пьесы, премию Silver Remi на международном фестивале WorldFest Houston и других. Тексты Марты Соколовской публиковались в таких изданиях как «Диалог», dwutygodnik.com, «ЛитеРациии», «Химера», а также были переведены на английский, русский, украинский, немецкий, белорусский и грузинский языки. Является автором сценария и режиссером польско-японского документального фильма zeno-san.

Staša Bajac “Ta będzie taka sama”

tytuł oryginalny: «Ova će biti ista»

[PL]

Staša Bajac (ur. 1985, Belgrad), ukończyła dramaturgię na Wydziale Sztuk Dramatycznych w Belgradzie, a także studia na kierunku Film narracyjny i technologie audiowizualne w Berlinie (Uniwersytet Sztuk Pięknych). Jest autorką scenariuszy wielokrotnie nagradzanych filmów krótkometrażowych i serialu dokumentalnego, współautorką filmów pełnometrażowych oraz filmu dokumentalnego [Ciężka dusza, białe miasto (Teška duša, beli grad)].

Jej dramaty były publikowane w prestiżowych czasopismach „Scena”, „Teatron” i zbiorze wydawanym przez Fundację Hartefakt. Spektakl Rekonstrukcja (Rekonstrukcija) na podstawie nagradzanego tekstu Bajac był grany w Serbskim Teatrze Narodowym w Nowym Sadzie (reż. Gea Gojak), a następnie na bazie tekstu powstał film telewizyjny. Utwór Ten będzie inny (Ovaj će biti drugačiji) został uznany przez jury konkursu organizowanego przez fundację Hartefakt za najlepszy dramat zaangażowany w regionie w 2017 roku. Na podstawie tego tekstu zrealizowano w belgradzkim teatrze Atelje 212 spektakl w reżyserii Đurđi Tešić (2019). Bajac napisała później sztukę à rebours zatytułowaną Ta będzie taka sama (Ova će biti ista), która doczekała się premiery w tym samym teatrze (2021), a została wyreżyserowana przez Ivana Vukovicia.

Film fabularny Wilgoć (Vlažnost), który współtworzyła z reżyserem Nikolą Ljucą był prezentowany na festiwalach m.in. w Berlinie, Cannes, Sarajewie oraz został dwukrotnie nagrodzony za scenariusz. Bajac jest również współautorką scenariusza do filmu Mašy Nešković Asymetria (Asimetrija), prezentowanego publiczności na festiwalach m.in. w Sao Paulo, Trieście, Sydney.

Artystka jest członkinią grupy scenarzystów tworzących serial Grupa iinnych. Napisała scenariusze do nagrodzonych filmów krótkometrażowych – Czwartek (Četvrtak) oraz Podaż i popyt (Ponuda i Potražnja) Nikoli Ljucy, a także Przestrzeń między nami (Prostor između) i Dwoje (Dvoje) Mašy Nešković. Jest autorką scenariusza i reżyserką serialu dokumentalnego Ona się budzi (Ona se budi) emitowanego na kanale N1.

Była uczestniczką Berlinale, Sarajevo Talent Campus i European Audiovisual Entrepreneurs, brała udział w szkoleniu dla scenarzystów w Torino Film Lab. Ponadto, była członkinią komitetu wspierającego scenarzystów Filmowego Centrum Serbii, jurorką festiwalu filmowego „Odważne Bałkany” („Hrabri Balkan”) oraz konsultantką ds. programowych „Dealing with the Past” w ramach Festiwalu Filmowego w Sarajewie. Przetłumaczyła z języka angielskiego książkę Lynn H. Nicholas Grabież Europy. Losy dzieł sztuki w Trzeciej Rzeszy i podczas II wojny światowej (wydawca: Geopoetika).

Obecnie pracuje jako scenarzystka i reżyserka nad filmem krótkometrażowym Maroko. Wraz z reżyserem Nikolą Ljucą zakończyła pracę nad scenariuszem do jego drugiego filmu fabularnego Grzechotniki (Zvečarke).

[EN]

Staša Bajac holds a BA and MA in Dramaturgy at FDU in Belgrade, as well as MA in Narative Film at UdK in Berlin.

Two of her plays – This One Is Going To Be Different (Hartefakt award)and This One is Going To Be The Same are on the repertoire of Atelje 212 Theatre. Waterfalls (finalist of Hartefakt award) and Summerhouse were both published, while Reconstruction (Assitej award) was made into a TV film.

She wrote and directed a five part documentary series Ona se budi. Humidity, the first feature she wrote premiered at Berlinale; Asymmetry premiered at Mostra Sao Paolo, while Rattlesnakes is in preproduction. She is also an established TV writer of numerous shows.

She is a Berlinale and Sarajevo Talents alumni; Torino Film Lab story editing trainee and a consultant for CineLink’s Dealing With the Past.

[RU]

Сташа Баяц – родилась в 1985 году в Белграде, окончила белградский Факультет драматического искусства, а также изучала повествовательное кино и аудиовизуальные технологии в Берлинском университете искусств. Сташа является автором сценариев короткометражных фильмов, многократно награждаемых на фестивалях, и документального сериала, а также соавтором нескольких художественных фильмов и одного документального – «Тяжелая душа, белый город» (Teškaduša, beligrad).

Пьесы Сташи Байц публиковались в престижных журналах, таких как «Сцена», «Театрон», а также в сборнике, издаваемом фондом Hartefakt. Спектакль «Реконструкция» (Rekonstrukcija) по одноименному тексту Баяц, был поставлен в Сербском национальном театре в Нови-Саде (реж. Геа Гояк), а также лег в основу телевизионного фильма. В 2017 году жюри конкурса, организованного фондом Hartefakt, признало пьесу Сташи Баяц «Эта будет другой» (Ovaj ćebitiinnečiji) лучшим региональным драматическим текстом года. В 2019 году в белградском театре Atelje 212 состоялась премьера этой пьесы в постановке Дурджи Тешича. Позже Баяк написала пьесу под названием «Та будет такой же» ( Ova će biti ista ), которая в 2021 году была поставлена на сцене этого же театра (реж. Иван Вукович).

Художественный фильм «Влажность» (Vlažnost), над сценарием которого Сташа Баяц работала совместно с режиссером Николой Люцой, был показан на фестивалях, в т.ч. в Берлине, Каннах, Сараево и дважды был награжден за сценарий. Баяц также является соавтором сценария фильма Маши Нешкович «Асимметрия» (Asimetrija), показанного на фестивалях в Сан-Паулу, Триесте, Сиднее.

Артистка входит в группу сценаристов, работающих над сериалом «Группа». Она написала сценарии к короткометражным фильмам – «Четверг» (Četvrtak) и «Спрос и предложение» (PonudaiPotražnja) Николы Люци, «Пространство между нами» (Prostorizmeđu) и «Двое» (Dvoje) Маши Нешкович, а также является автором сценария и режиссером документального сериала «Она пробуждается» (Onasebudi) на канале N1.

Сташа Баяц была участницей Berlinale Talent Campus и Sarajevo Talent Campus и European Audiovisual Entrepreneurs, участвовала в тренингах для сценаристов в Туринской кинолаборатории. Кроме того, она была членом комитета поддержки сценаристов в Киноцентре Сербии, членом жюри фестиваля авторского кино «Храбрые Балканы» („Hrabri Balkan”) и куратором программы DealingwiththePast кинофестиваля в Сараево.

Сташа также перевела с английского языка книгу Линн Х. Николас «Похищение Европы Судьба произведений искусства в Третьем рейхе и во время Второй мировой войны» (издательство: Геопоэтика).

В настоящее время Сташа Баяц работает над короткометражным фильмом «Марокко» в качестве автора сценария и режиссера. Также, совместно с режиссером Николой Люцей, она завершила сценарий его второго полнометражного фильма «Гремучие змеи» (Zvečarke).

Agnieszka Holland – Przewodnicząca Kapituły

Reżyserka i scenarzystka filmowa urodzona w 1948 roku w Warszawie.

Ukończyła praską uczelnię filmową FAMU w 1971 roku, Swoją karierę filmową rozpoczęła współpracą z Krzysztofem Zanussim oraz ze swoim mentorem Andrzejem Wajdą. Jako reżyser zadebiutowała filmem telewizyjnym “Wieczór u Abdona” (1975). Jej pierwszy film kinowy to “Aktorzy prowincjonalni”(1978)- jeden ze sztandarowych filmów tzw. “kina moralnego niepokoju”, nagrodzony w Cannes nagrodą FIPRESCI w 1980r. Rok później, po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego, wyemigrowała do Francji.

Zrealizowała wiele filmów w koprodukcjach międzynarodowych: wśród nich “Europa, Europa”(1990), wyróżniony nominacją do Oskara za najlepszy scenariusz. Nominacje do Oskara otrzymała również w 1985 i 2012- obie w kategorii najlepszego filmu nieanglojęzycznego- za filmy “Gorzkie żniwa” oraz “W ciemności”.

Ze swoim przyjacielem Krzysztofem Kieślowskim współpracowała nad scenariuszem jego trylogii “Trzy kolory”.

Inne jej filmy to między innymi „Gorączka”(1980), „Kobieta samotna”(1981), “Zabić księdza”(1988), “Olivier, Olivier”(1991), “Tajemniczy ogród”(1993), “Całkowite zaćmienie”(1995), “Plac Waszyngtona”(1997), “Trzeci cud”(1999), “Strzał w serce”(2001), “Julia wraca do domu”(2002), “Kopia mistrza”(2005), „Pokot” (2017), „Gareth Jones” (2019).

Formatowała i realizowała poszczególne odcinki kilku znaczących serii telewizyjnych w USA (m.in. The Wire, Treme, The Killing, House of Cards).

Wyreżyserowała miniserie: “Gorejący krzew” dla HBO Europe, inspirowaną samobójczą śmiercią Jana Palacha, 21-letniego studenta, który podpalił się w Pradze w ramach protestu przeciw reżimowi komunistycznemu i okupacji Czechosłowacji przez wojska Układu Warszawskiego, a także “Dziecko Rosemary”, realizowane dla amerykańskiego kanału NBC Jest jedną z reżyserek pierwszego polskiego serialu dla Netflix – „1983”.

Jej ostatni film „Szarlatan”, który miał swoją premierę na 70. Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Berlinie, do polskich kin wszedł jesienią 2020.

Veronika Skliarova – członkini Jury

Pochodząca z Charkowa w Ukrainie producentka teatralna i menadżerka kultury. Dyrektorka programowa międzysektorowego festiwalu „Parade-fest”. Krytyczka teatralna i dziennikarka. Współzałożycielka projektu edukacyjnego „Safe theatre: Laboratory of new game rules”, który bada możliwości i potencjał teatru w nowych kontekstach pandemicznych. Kuratorka urbanistyczno-kulturalnego projektu „Zavod. Expedition”, mającego na celu zachowanie dziedzictwa kulturowego przemysłu radzieckiego i przedsowieckiego, poprzez artystyczne przetworzenie przestrzeni starych fabryk. Producentka działań w ramach programu teatru Dollmen „Crimea. 5am” – międzynarodowego projektu skupionego wokół sytuacji więźniów politycznych na okupowanym Półwyspie Krymskim (projekt powstały z inicjatywy Instytutu Ukraińskiego i Ministerstwa Spraw Zagranicznych Ukrainy, wspierany przez Amerykańską Agencję Rozwoju Międzynarodowego – USAID).

Agnieszka Lubomira Piotrowska – członkini Jury i Kapituły

Agnieszka Lubomira Piotrowska – tłumaczka literatury rosyjskiej, ukraińskiej i białoruskiej, znawczyni teatru i kultury rosyjskiej, kuratorka projektów teatralnych w Polsce i Rosji. Tłumaczyła m.in. powieści Władimira Sorokina, Wiktora Jerofiejewa, dramaturgię klasyczną (m.in. Antona Czechowa, Nikołaja Gogola) i współczesną (Iwana Wyrypajewa, Nikołaja Koladę, Jewgienija Griszkowca, Wasilija Sigariewa, Pawła Priażko, Klima i in.).

Pracowała na filologii rosyjskiej UMCS, jako redaktorka w miesięczniku „Literatura na Świecie”, współtwórczyni i dyrektorka artystyczna Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Demoludy w Olsztynie (w latach 2006-2008), jurorowała w konkursach dramaturgicznych w Jekaterynburgu, Mińsku i Permie, współpracowała z Instytutem Teatralnym w Warszawie oraz Instytutem Adama Mickiewicza. Kuratorka „części wschodniej” na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym „Konfrontacje” w Lublinie; kuratorka Festiwalu „Da! Da! Da! Współczesny Teatr, Dramat i Performans z Rosji” w Warszawie; autorka idei i kuratorka Festiwalu Kolady w Warszawie.

Była jurorką na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Kolyada Plays w Jekaterynburgu, na Międzynarodowym Festiwalu Teatru i Filmu TEXTURE w Permie oraz Rosyjskiej Nagrody Literackiej NOS. Członkini kapituły Międzynarodowej Nagrody Dramaturgicznej Aurora w Bydgoszczy.

Dwukrotna stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Likhachev Foundation.

Laureatka Nagrody Stowarzyszenia Autorów ZAIKS „za wybitne osiągnięcia w dziedzinie przekładu literatury rosyjskiej na język polski”.

Julia Holewińska – członkini Jury i Kapituły

Dramatopisarka i dramaturżka, absolwentka Wydziału Wiedzy o Teatrze w Akademii Teatralnej. Autorka następujących dramatów: Katyń. Teoria barw, (reż. Wojciech Faruga), Turyści, Granice (reż. Bartek Frąckowiak, Teatr Polski w Bydgoszczy, 2016), Kalkstein/Czarne Słońce (reż. Joanna Grabowiecka, Teatr im. Solskiego w Tarnowie/ Teatr Łaźnia Nowa 2015), Good Night Cowboy (reż. Kuba Kowalski Teatr im. Szaniawskiego w Wałbrzychu, Teatr WARSawy, 2015), Dolce Vita (reż. Kuba Kowalski, Teatr im. Jana Kochanowskiego w Opolu, 2014), Krzywicka/krew (finał Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej 2013, Teatr Polskiego Radio, reż. Dobrosława Bałazay, Alina Moś-Kerger, Teatr im. Modrzejewskiej w Legnicy, 2016), Ziemia niczyja (reż. Frank Heuel, prem. Fringe Ensamble, Bonn 2012, Teatr Powszechny w Warszawie 2013), Ciała obce (reż. Kuba Kowalski, Teatr Wybrzeże 2012; Paweł Wodziński, Teatr Polskiego Radio 2011; Lianne O’Shea, Project Art. Centre, Dublin 2013), Rewolucja balonowa (reż. Sławomir Batyra, Teatr Powszechny w Warszawie 2011; John Currivan, Theatre Upstairs, Dublin 2013, Alina Moś-Kerger, Teatr im. Osterwy w Gorzowie 2014), 12/70 (reż. Thomas Sauerteig, Sala Beckett, Barcelona 2011; Stefanie Hoster, Deutschlandradio 2013) Zina, Wodewil.

Jest także autorką sztuk dla dzieci: Skarpety i papiloty (reż. Tomasz Man, Wrocławski Teatr Lalek, 2013, Robert Drobniuch, Teatr Maska w Rzeszowie, 2016, wydanie książkowe Tashka 2013), Akademia Pani Beksy (reż. Robert Drobniuch, Teatr im. Kubuś w Kielcach, 2017).

Jako dramaturżka i autorka adaptacji pracowała przy m.in: Kotce na rozpalonym, blaszanym dachu (Teatr Polski w Poznaniu, 2011), Wichrowych Wzgórzach (Teatr Studio, 2012), Życie jest snem (Teatr Wybrzeże, 2013), Mizantropie (Teatr Polski w Poznaniu, 2014), Pani Bovary (Teatr im. Osterwy w Lublinie, 2015), Diabeł i tabliczka czekolady (Teatr im. Osterwy w Lublinie).

Jej sztuki przetłumaczone zostały na angielski, rosyjski, niemiecki, hiszpański, rumuński, włoski, czeski, japoński, ukraiński, słowacki, szwedzki i kataloński.

Publikowała m.in. w „Dialogu”, „Teatrze”, „Kontekstach”, „Tygodniku Powszechnym”, „Dwutygodniku”.

W 2010 roku za sztukę Ciała obce otrzymała Gdyńską Nagrodę Dramaturgiczną, w 2012 roku ta sama sztuka znalazła się w finale konkursu Stückemarkt, zaś słuchowisko na podstawie Ciał obcych zdobyło brązowy medal w konkursie Prix Europa. Ciała obce znalazły się też w finale Konkursu na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej. W 2013 roku Ciała obce ukazały się w amerykańskiej antologii (A) Pollonia. W tym samym roku odbyła się prezentacja Ciał obcych w New York Theatre Workshop (reż. David Schweizer).

Jest wykładowczynią w Akademii Teatralnej. W 2019 roku wyreżyserowała spektakl Hiroshima/Love w Biennale Warszawa.

Davit Gabunia – członek Jury i Kapituły

Urodzony w 1982 r. w Poti w Gruzji dramaturg, redaktor i tłumacz tekstów z języka angielskiego i szwedzkiego (Wydawnictwo Bakur Sulakauri), scenarzysta i producent telewizyjny (talk show analityczny RED ZONE, serial “Sztuczne Oddychanie” – 48 odcinków), koordynator międzynarodowych programów edukacyjnych i projektów medialnych (Women’s NGO Taso Foundation, Gruziński Dom Pisarza), kierownik literacki w Royal District Theatre (Tbilisi). Jest dwukrotnym laureatem niezależnej nagrody teatralnej Duruji (2013-14) za najlepszą nową sztukę gruzińską oraz laureatem nagrody literackiej SABA (2014) za najlepszy dramat. Jego sztuki wystawiane były w Royal District Theatre, Badisches Staatstheater Karlsruhe, Rustaveli National Theatre, w teatrach Poti, Batumi i Liberty. Przekłady Gabuni obejmują sztuki Szekspira, Strindberga, Ibsena i wielu współczesnych dramatopisarzy brytyjskich, szwedzkich i niemieckich, a także dwa tomy J.K. Rowling o Harrym Potterze.

Jego debiutancka powieść Falling Apart ukazała się w 2017 roku i stała się krajowym bestsellerem w Gruzji. W 2018 roku książka została wydana przez Rowohlt Berlin w Niemczech pod niemieckim tytułem „Farben der Nacht”.

Wykłada teorię dramatu i kreatywne pisanie na Ilia State University i Royal District Theatre Studio w Tbilisi w Gruzji.

Natalia Worożbyt – członkini Kapituły

Dramatopisarka, scenarzystka, reżyserka, kuratorka projektów teatralnych i społecznych. Urodziła się w Kijowie w 1975 roku.

Jest absolwentką wydział dramaturgii Instytutu Literackiego im. Maksima Gorkiego w Moskwie. Zajmuje się rozwojem współczesnego ukraińskiego teatru dramatycznego i dokumentalnego. Jest założycielką (wraz z Georgem Genoux) Teatru Peresełencia, zajmującego się problemem wojny na wschodzie Ukrainy i uchodźcami wewnętrznymi. Kuratorka festiwali „Donkult” i „Gogolfest”, oraz jedna z założycielek festiwalu dramaturgii ukraińskiej „Tydzień sztuki aktualnej”. Współautorka projektu dokumentalnego „Pamiętniki Majdanu”, kuratorka projektu teatralno-społecznego „Akt klasowy: Wschód-Zachód”. Większość jej projektów dotyczy pracy z osobami, które przeżyły i przeżywają wojnę we wschodniej Ukrainie.

Jest autorką około dwudziestu sztuk wystawianych na całym świecie, w tym w Royal Shakespeare Theatre i Royale Courte Theatre (Wielka Brytania), przetłumaczonych na różne języki obce, a niektóre wydane w formie książkowej. Najpopularniejsze to „Spichlerz”, „Dzienniki Majdanu”, „Złe drogi” i „Sasza, wyrzuć śmieci” – wszystkie sztuki dotyczą ważnych dramatycznych wydarzeń na Ukrainie. W Polsce jej sztuki mogliśmy oglądać choćby w Teatrze Powszechnym w Warszawie (“Dzienniki Majdanu” 2014).

Worożbyt jest także autorką scenariuszy pełno i krótkometrażowych. Stworzyła scenariusz do filmu fabularnego “Cyborgi. Bohaterowie nie umierają” w reż. Akhtem Seitablayev (2017), który zdobył Nagrodę Ukraińskiej Akademii Filmowej za najlepszy scenariusz. Scenarzystka serialu „Złapać Kajdasza”, który został uznany za najlepszy serial 2021 roku, zdobywając Narodową Nagrodę Filmową “Złoty Dziga”.

W 2020 roku zadebiutowała jako reżyserka filmową adaptacją “Złych dróg”. Za ten film Worożbyt otrzymała nagrodę krytyków filmowych Werony na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji. Została także wyróżniona czterema nagrodami Ukraińskiej Akademii Filmowej “Złoty Dziga” (m.in. za reżyserię i scenariusz) oraz Nagrodą Ukraińskich Krytyków Filmowych Kinokolo. Film otrzymał główną nagrodę na festiwalu filmu autorskiego w Belgradzie. „Złe drogi” zostały wybrane jako ukraiński kandydat do Oskarów 2020.

Laureatka Państwowej Nagrody imienia Tarasa Szewczenko (2022) za sztukę „Złe drogi” oraz Państwowej Nagrody imienia Ołeksandra Dowżenki za wybitny wkład w dziedzinie filmu.(2021).

Michał Borczuch

Michał Borczuch urodził się 2 VI 1979 r. w Krakowie.

Najpierw wybrał Wydział Grafiki na Akademii Sztuk Pięknych. Absolwent krakowskiej PWST na Wydziale Reżyserii. Zadebiutował “KOMPOnentami” Małgorzaty Owsiany, które zostały włączone do repertuaru Starego Teatru w 2005 r. Na studiach reżyserskich był asystentem Krystiana Lupy przy “Czarodziejskim flecie” Mozarta, którego premiera odbyła się w Theater an der Wien w 2006 r. Z Patricem Chéreau reżyser pracował rok w ramach stypendium The Rolex Mentor and Protégé Arts Initiative.

Trzykrotnie nominowany do Paszportów POLITYKI, najważniejszego tygodnika opiniotwórczego w Polsce. Kapituła Paszportów POLITYKI tak uzasadniała swój wybór: “wrażliwość, która pozwala stwarzać teatralne światy niezwykłe, nieoczywiste, zaskakujące, ale zawsze bardzo osobiste, a także unikatowa metoda pracy z aktorem, która owocuje jedynymi w swoim rodzaju kreacjami na granicy błazeństwa i dotkliwego obnażenia”. Michał Borczuch zapraszał do spektakli m.in. dzieci upośledzone społecznie i osoby autystyczne. “Lepiej tam nie idź” (2013) powstało m.in. przy udziale dzieci z Domu Dziecka w Szamocinie, które współtworzyły scenografię, światła i materiały audiowizualne do spektaklu. Dziecięca perspektywa posłużyła do opisu kapitalizmu polskich peryferiów. W “Paradiso” (2014) teatralny dialog między profesjonalnymi aktorami i amatorami z różnym spektrum autyzmu przerodził się w humanistyczną przypowieść zaskakującą nowatorstwem.

W 2007 r. zaczęto mówić o “aktorach Borczucha”. Marta Ojrzyńska w “Lulu” Franka Wedekinda wykreowała postać małoletniej prostytutki, bez epatowania patologiczną seksualnością. Borczuch po raz pierwszy w Polsce sięgnął po nieocenzurowaną wersję dramatu Wedekinda, ale zachował w spektaklu dystans wobec naturalistycznej opowieści. Krzysztof Zarzecki w “Werterze” (2009) stworzył rolę widma z epistolarnej powieści Goethego. Życiowa postawa romantycznego bohatera stała się ośmieszoną pustą pozą, ale jednocześnie egzystencjalnym doświadczeniem “człowieka bez właściwości” i outsidera naraz.

W 2009 r. Michał Borczuch wyreżyserował w Warszawie “Portret Doriana Graya” Oscara Wilde’a. Inspirujący się estetyką campu twórca sportretował współczesne pokolenie wielkomiejskich 30-latków. Zrealizowany w TR Warszawa spektakl miał być dowodem na powrót do formy jednej z najważniejszych polskich scen. W 2010 r. powstała “Metafizyka Dwugłowego Cielęcia” S. I. Witkiewicza. Aneta Kyzioł pisała wtedy w POLITYCE: “Jeśli >>Bzik tropikalny<< Grzegorza Jarzyny w tym samym teatrze przed 13 laty był portretem upadku świata wartości i narodzin chaosu, to >>Metafizyka dwugłowego cielęcia<< Michała Borczucha pokazuje następstwa tego procesu dla kolejnego pokolenia.”

Rok 2012 przyniósł debiut Michała Borczucha na deskach teatru Schauspielhaus w Duesseldorfie. Reżyser pokazał “Wojna nie ma w sobie nic z kobiety” Swietłany Aleksijewicz, której bohaterkami są żołnierki walczące w butach na obcasach za ojczyznę. Do niemieckiego projektu reżyser po raz pierwszy zaprosił dramaturga Tomasza Śpiewaka. Owocami ich współpracy są m.in. “Zachodnie wybrzeże. Powrót na pustynię” Bernard-Marie Koltesa (2013) – spektakl obliczony na konsekwentne wybijanie widza z rytmu i przyzwyczajeń. We wcześniejszym “Hansie, Dorze i Wilku” (2012) Borczuch „przypuścił frontalny atak na ukształtowaną przez Zygmunta Freuda współczesną kulturę >>analizy<<” (Joanna Wichowska).

Jako stypendysta The Rolex Mentor and Protégé Arts Initiative (programu dla najzdolniejszych młodych artystów z całego świata) Borczuchowi udało się zbudować partnerską relację z Patricem Chéreau, francuskim reżyserem teatralnym i filmowym. Twórcy, różniący się w podejściu do tekstu i sposobie prowadzenia historii, znaleźli wspólny mianownik w dociekaniu natury i celu teatru jako sztuki. Pod koniec programu mentorskiego Borczuch, jako jeden z siedmiu wyselekcjonowanych twórców z całego świata, zaprezentował w Wenecji pierwsze przymiarki do spektaklu “Apokalipsa”, który miał później premierę w Nowym Teatrze w Warszawie (2014). Bohaterowie to Pier Paolo Pasolini, Oriana Fallaci i Kevin Carter – wybitni i jednocześnie małostkowi krytycy kultury i społeczeństwa, w którym żyli i umierali. Spektakl został nagrodzony Grand Prix na festiwalu Boska Komedia 2015.

W 2015 wyreżyserował “Fausta” opartego na tekście Goethego w Teatrze Polskim w Bydgoszczy. Główna idea związana z “niewidzialnością metafizycznych stanów” została wyrażona na scenie w relacji między profesjonalnymi aktorami i grupą niewidomych.
W 2015 roku zadebiutował w operze, reżyserując w Operze Narodowej w Warszawie “Requiem for an Icon” i “Voyagera”- dwie kameralne, współczesne opery młodych polskich kompozytorów.
W 2015 wyreżyserował “Dramaty Księżniczek” E. Jelinek w Mladinsko Theatre w Lubljanie. Pracuje w teatrach w Polsce (Warszawa, Kraków, Bydgoszcz, Wrocław) i za granicą (Monachium, Bazylea, Düsseldorf, Lubljana)
W 2016 roku powstał spektakl “Wszystko o mojej matce”- tytułem luźno nawiązujący do filmu Pedro Almodovara, a budujący historię z relacji dwóch synów Michała Borczucha i Krzysztofa Zarzeckiego o ich matkach, które zmarły na raka w 1986 i 1998 roku. Spektakl wielokrotnie nagradzany, min. Grand Prix festiwalu Boska Komedia 2016 i Grand Prix za wystawianie polskiej sztuki wspólczesnej.

W 2017 roku Michał Borczuch zadebiutował filmem fabularnym „Warany z Komodo” pokazywanym konkursowo na festiwalach DocLisboa w Portugalia w 2018 roku, oraz Al Este Film Festival w Peru, Argentynie oraz Columbią w 2019 roku

W 2021 roku w Nowym Teatrze w Warszawie powstał spektakl “Mieszkanie na Uranie” oparty esejach Paula B. Preciado, filozofa i aktywisty grup LGBTQ.
Reżyser ucieka od dużych narracji i tak zwanych „ważnych problemów”. Trzyma się obszarów codzienności, prywatności. Odsłania doświadczenia śmierci, słabości, samozniszczenia; pilnuje ironicznej perspektywy, dowierza raczej brzydocie niż pięknu, ale wystrzega się wszelkiego dogmatyzmu także w tej kwestii.

Piotr Domalewski

Od 2010 roku zrealizował kilkanaście etiud szkolnych i filmów krótkometrażowych, prezentowanych na festiwalach w Polsce i za granicą. Autor kilkunastu sztuk teatralnych i scenariuszy filmowych, z których jeden p.t.: „Zbliżenie” został doceniony przez komisję PISF i objęty programem „Stypendium scenariuszowe” w 2015 roku. Jego scenariusz p.t.: „Sześćdziesiąt kilo niczego” został zrealizowany w ramach prestiżowego programu „30 minut” Studia Munka, wspierającego młodych, obiecujących reżyserów. Sztuka „Pięć metrów kwadratowych” jego autorstwa zdobyła Nagrodę Publiczności w finale VII edycji konkursu na polski dramat współczesny „Metafory Rzeczywistości”. Sztuka p.t.: „Cisza” wyróżniona przez jury VIII edycji konkursu „Metafory Rzeczywistości”, została zrealizowana jako teatr telewizji w ramach programu TEATROTEKA WFDiF. Ponadto jest autorem konceptu serialowego p.t.: „Bezwstydni”, który został zakwalifikowany do programu „Canal + Series Lab”, organizowanego przez Canal + i Mistrzowską szkołę reżyserii filmowej Andrzeja Wajdy. W 2017 powstał jego debiutancki film fabularny pod tytułem „Cicha Noc” wyprodukowany przez Studio Munka. Film zdobył Grand Prix 42. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz 10 statuetek przyznawanych przez Polską Akademię Filmową „Orły”. Jego film „Jak Najdalej Stąd” (premiera na festiwalu San Sebastian International Film Festival) zdobył kilkanaście nagród na festiwalach w Polsce oraz kilkadziesiąt nagród na festiwalach zagranicznych w tym Grand Prix festiwali w Arras, Le Mons, Pekinie, Delhi, Cottbus, Berlinie. Jego trzeci film pełnometrażowy p.t. „Hiacynt” wyprodukowany dla Netflix, zdobył trzy nagrody na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni oraz Grand Prix Festiwalu Camerimage w konkursie polskim. Jest laureatem Paszportu Polityki w kategorii Film. Jego największym marzeniem jest zrealizowanie kolejnej części sagi Gwiezdne Wojny.